29 listopada 2024 r. obchodzimy 194. rocznicę polskiego zrywu niepodległościowego Sprzysiężenia Podchorążych Piotra Wysockiego, będącego początkiem wybuchu Powstania Listopadowego. Ten dzień świętowany jest jako Dzień Podchorążego.
Tego samego dnia, nawiązując do tradycji obchodów Święta Podchorążych, w Akademii Pożarniczej (APoż) odbyła się wyjątkowa uroczystość.
Rektor-Komendant APoż st. bryg. dr inż. Tomasz Klimczak, prof. uczelni zaznaczył, że „Dzień Podchorążego to święto będące hołdem dla młodych polskich żołnierzy, młodych oficerów, młodzieży wojskowej, którzy w 1830 roku podjęli decyzję o rozpoczęciu Powstania Listopadowego. Był to akt odwagi, determinacji i patriotyzmu – wartości, które do dziś pozostają fundamentem wychowania i kształcenia w naszej Uczelni. Historia podchorążych sprzed 194 lat inspiruje nas wszystkich do działania na rzecz dobra wspólnego i bezpieczeństwa naszej Ojczyzny”. Pan Rektor-Komendant w swoim wystąpieniu podkreślił, że dzięki zaangażowaniu studentów mundurowych i cywilnych oraz pracowników, udaje się realizować misję naszej Uczelni – kształcenie profesjonalistów gotowych służyć społeczeństwu.
W ten jakże ważny dzień dla społeczności akademickiej APoż wręczono akty nadania wyższych stopni służbowych, odznaczenia, odznaki, nagrody i okolicznościowe dyplomy za działalność na rzecz naszej Uczelni i formacji. Podczas apelu nastąpiło uroczyste wręczenie dyplomów potwierdzających uzyskanie tytułu doktora i doktora habilitowanego.
Po części oficjalnej nastąpiło symboliczne przejęcie władzy w Uczelni przez studentów, którzy także zaprezentowali przygotowaną przez nich część artystyczną.
W uroczystości uczestniczyli m.in.: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) Pan Wiesław Leśniakiewicz, Zastępcy Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej (PSP): nadbryg. Józef Galica oraz st. bryg. Paweł Frysztak, przedstawiciele jednostek organizacyjnych PSP, Dyrektor Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA Pani dr n. med. Agnieszka Gronowska, Burmistrz Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy Pani Renata Kozłowska, Pani st. bryg. w st. spocz. prof. dr hab. inż. Zoja Bednarek, nadbryg. w st. spocz. dr Ryszard Grosset, Doktor Honoris Causa Szkoły Głównej Służby Pożarniczej st. bryg. w st. spocz. prof. dr hab. Melania Pofit-Szczepańska, Członek Zarządu Głównego Akademickiego Związku Sportowego Pan Rafał Jachimiak, przedstawiciele Duchowieństwa oraz członkowie społeczności akademickiej naszej Uczelni.
Wspominając z dumą tych, którzy walczyli o wolność Polski, reprezentacja APoż będzie uczestniczyć w uroczystościach z okazji Dnia Podchorążego i 194. rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego, która odbędzie się na dziedzińcu Belwederu.
***
Rys historyczny dotyczący Powstania Listopadowego i Strajku w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej
W roku 1828 w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji, wielkiemu księciu Konstantemu, który był bratem cesarza Rosji i króla Polski Mikołaja I. Był on powszechnie znienawidzony za stworzenie systemu tajnej policji i donosicielstwa, a także za publiczne poniżanie polskich oficerów. Powstanie wybuchło 29 listopada 1830 r., gdy podporucznik Piotr Wysocki wszedł do Szkoły Podchorążych Piechoty w Łazienkach, przerwał zajęcia z taktyki – wygłosił mowę: „Polacy! Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi wasze niech będą Termopilami dla wrogów”, wyprowadzając podchorążych na miejsce zbiórki – pod pomnik króla Jana III Sobieskiego. Dla upamiętnienia tego czynu, 29 listopada obchodzony jest jako Dzień Podchorążego.
***
Kolejna rocznica Powstania Listopadowego przypadała w czasie dni strajkowych w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej (WOSP). Przyczyną proklamowania strajku podchorążych w nocy z 24 na 25 listopada 1981 r. była informacja, że WOSP będzie podlegała ustawie o szkolnictwie wojskowym, a nie jak do tej pory ustawie o ustawy o szkolnictwie wyższym. Pacyfikację strajku poprzedziła decyzja Rady Ministrów o rozwiązaniu WOSP w Warszawie. Przewodnikiem duchowym strajkujących był duszpasterz akademicki środowiska medycznego bł. ks. Jerzy Popiełuszko. Po upływie tygodnia strajk został stłumiony, a studentów i pracowników usunięto ze Szkoły. Zajęcia wznowiono na początku lutego 1982 r. już pod innym szyldem na nowych warunkach. Odtąd Uczelnia nosiła nazwę Szkoła Główna Służby Pożarniczej (obecnie Akademia Pożarnicza). Dla upamiętnienia wydarzeń sprzed lat oraz wsparcia ich przez ks. Jerzego Popiełuszkę, Aula A1 w obecnej Akademii Pożarniczej otrzymała imię bł. ks. Jerzego Popiełuszki.
fot. Tomasz Zamiela, Akademia Pożarnicza